Тэрыторыя талерантнасці

Государственное учреждение образования

«Слуцкий районный центр коррекционно-развивающего обучения и реабилитации»

Дзяржаўная ўстанова адукацыі

«Слуцкі раённы цэнтр карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі»

РусскийБеларускiEnglish
Карта сайта Электронное обращение На главную

Меню

Галоуная Skip Navigation Links
 

 28.03.2024  Приезд ребят из Д\с №19 и СШ № 10

подробнее...

 

 27.03.2024  Мероприятие «Весенние чудеса»

подробнее...

 

 26.03.2024  Познавательная программа "Соловушка"

подробнее...

 

 26.03.2024  Театральная сказка «Тридевятое государство»

подробнее...

 

 25.03.2024  Мероприятие «К нам пришла весна»

подробнее...

Кантактная інфармацыя

223610
Мінская вобл.
г.Слуцк
ул.Пионерская д.3

8(01795) 4-74-88 (дырэктар)
8(01795) 4-15-37
8(01795) 4-15-36

email: ckroir.slutsk@mail.ru

Схема праезду: карта

Cтатыстыка наведванняў

Яндекс.Метрика

 

«Настаўніцкая   газета»

Тэрыторыя талерантнасці

26.05.2014

“Мне ўвесь час прыходзіцца камусьці даказваць, што я не горшая за ўсіх, што я такая ж… Гэта вельмі балюча і крыўдна”, — піша 18-гадовая случчанка, у якой парушэнне апорна-рухальнага апарату. Падчас сацыялагічнага апытання сярод моладзі Случчыны (16—18 гадоў), якое правялі спецыялісты раённага ЦКРНіР у сацыяльнай сетцы “УКантакце”, выявілася, што многія юнакі і дзяўчаты ведаюць, толькі ў рознай ступені, аб праблемах людзей з абмежаванымі магчымасцямі. Але большасць маладых людзей не мае ўяўлення аб іх здольнасцях, і часта яны проста са спачуваннем адносяцца да людзей з асаблівасцямі. І не кожны гатовы аказаць ім дапамогу. Моладзь не імкнецца будаваць з імі зносіны як роўныя. 

Каб дапамагчы дзецям з АПФР адчуць сябе паўнацэннымі ў асяроддзі равеснікаў, у мясцовай супольнасці, спецыялісты цэнтра пачалі рэалізацыю праекта “Адукацыйная прастора — тэрыторыя талерантнасці”.

“Сонечная інтэграцыя”

Нагадаем, што па выніках работы за 2013 год калектыў Слуцкага раённага ЦКРНіР узнагароджаны Ганаровай граматай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь у намінацыі “Забеспячэнне якаснай спецыяльнай адукацыі і развіццё патэнцыялу дзяцей з АПФР” за стварэнне і ўкараненне ў адукацыйны працэс сучасных тэхналогій.

“Адзін з найбольш паспяховых і перспектыўных праектаў, які рэалізуецца сёння ў цэнтры, — “Адукацыйная прастора — тэрыторыя талерантнасці”, — адзначыла дырэктар цэнтра Інеса Міхайлаўна Панамарова. — Калі сям’я, дзіцячы сад, школа — уся “адукацыйная прастора” — стануць “тэрыторыяй талерантнасці”, то можна  будзе зрабіць талерантным і грамадства, якое да кожнага будзе ставіцца з разуменнем, павагай, дабрынёй. Фарміраванне такіх адносін да дзяцей з асаблівымі патрэбамі мы вядзём на аснове вызначанага намі прынцыпу “сонечнай інтэграцыі”. Установы спецыяльнай адукацыі — гэта “сонца”, да якога прыцягваюцца і з якім узаемадзейнічаюць розныя ўстановы адукацыі, а таксама і соцыум”.

На базе цэнтра пастаянна праводзяцца семінары для кіраўнікоў устаноў адукацыі, педагогаў і бацькоў. Для дзяцей з абмежаванымі магчымасцямі і іх бацькоў у раёне арганізоўваюцца фізкультурна-аздараўленчыя, спартыўныя мерапрыемствы, фестывалі мастацкай самадзейнасці, творчыя выставы, конкурсы і акцыі міласэрнасці. Адна з апошніх у гэтым кірунку — акцыя сяброўства і міласэрнасці “Сем сцяжынак вясёлкі”, падчас якой навучэнцы цэнтра сустракалі навучэнцаў і педагогаў школ горада і раёна. Спартыўныя мерапрыемствы, гульнявыя і канцэртныя праграмы, якія прадэманстравалі госці, прыемна парадавалі выхаванцаў ЦКРНіР.

На днях у Слуцку ў межах праекта “Добрае сэрца Міншчыны”, які рэалізуе БРСМ, адбыліся святочныя мерапрыемствы, у іх ліку выстава дэкаратыўна-прыкладной творчасці, дабрачынны канцэрт з удзелам зорак беларускай эстрады. Атрыманыя ад канцэрта сродкі пойдуць на закупку інтэрактыўнай дошкі і спецыялізаванага сэнсарнага абсталявання для арганізацыі даступнага адукацыйнага працэсу для дзяцей з цяжкімі і (ці) множнымі парушэннямі развіцця.

Асаблівую ўвагу спецыялісты цэнтра ўдзяляюць тым установам, у якіх ёсць класы (групы) інтэграванага навучання і выхавання. Дарэчы, колькасць іх штогод павялічваецца. У 2013/2014 навучальным годзе ў раёне ўзніклі 2 дашкольныя групы для дзяцей з цяжкімі парушэннямі маўлення. У 30 агульнаадукацыйных школах раёна (іх усяго 39) дзейнічаюць інтэграваныя класы. Толькі ў мінулым навучальным годзе створаны 104 класы інтэграванага навучання для 160 навучэнцаў з асаблівасцямі. Павялічылася колькасць інтэграваных класаў поўнай мадэлі (15). Апорнай установай у раёне, якую ўжо можна па праву лічыць інклюзіўнай, з’яўляецца сярэдняя школа № 13 Слуцка. Тут адкрыты і функцыянуюць 9 класаў інтэграванага навучання і выхавання (для 22 навучэнцаў з АПФР), 5 з іх — поўнай мадэлі, ёсць пункт карэкцыйна-педагагічнай дапамогі. У гэтай школе навучаюцца дзеці з самымі рознымі асаблівасцямі: з парушэннямі зроку, у тым ліку татальна сляпыя, з парушэннямі функцый апорна-рухальнага апарату, з цяжкімі парушэннямі маўлення, з цяжкасцямі ў навучанні, з інтэлектуальнай недастатковасцю, раннім дзіцячым аўтызмам. У будучым навучальным годзе ў школу павінны прыйсці дзеці з парушэннем слыху, якім была зроблена аперацыя па кахлеарнай імплантацыі.

Спецыялісты цэнтра на працягу некалькіх гадоў вывучалі ўзровень камунікатыўнай і прафесійнай талерантнасці педагогаў Слуцкага раёна. У маштабным даследаванні прынялі ўдзел загадчыкі ўстаноў дашкольнай адукацыі, дырэктары школ, педагогі-псіхолагі і сацыяльныя педагогі, настаўнікі-дэфектолагі, выхавальнікі ўстаноў дашкольнай адукацыі, настаўнікі-прадметнікі. Вывучалася таксама ўспрыманне звычайнымі навучэнцамі школ дзяцей з асаблівымі патрэбамі — у апытанні ўдзельнічалі 105 навучэнцаў з 3-х і 10-х класаў.

Як паказала дыягностыка, у прыватнасці, педагогі ясляў-сада № 5 Слуцка былі занепакоены недахопам у іх вопыту для эфектыўнай работы ў групе інтэграванага навучання і выхавання для дзяцей з цяжкімі парушэннямі зроку, якая пачала дзейнічаць у іх установе. Яны не заўсёды ведалі, як правільна будаваць адукацыйны працэс, як наладжваць адносіны з невідушчымі дзецьмі. Спецыялісты цэнтра для заняткаў з дзецьмі груп інтэграванага выхавання і навучання падрыхтавалі карэкцыйна-развіццёвую праграму “Сяброўства пачынаецца з усмешкі”, дзе вялікая ўвага ўдзелена пытанням выхавання талерантнасці. Для педагогаў сада, якія шукаюць свае шляхі да дзяцей з парушэннямі зроку, спецыялісты цэнтра пачалі праводзіць семінары, трэнінгі, педагагічныя гасцёўні. Асабліва спадабаліся педагогам “пасядзелкі ў сямейным кафэ” з праглядам і абмеркаваннем фільма “Дыялог у цемры”.

У яслях-садзе № 5 праводзіліся і апытанні бацькоў. Яны паказалі, што большасць бацькоў здаровых малышоў, нягледзячы на тое, што першапачаткова яны былі не супраць сумеснага навучання, усё ж хвалююцца, што іх дзецям будзе ўдзяляцца менш увагі. Непакоіць іх і тое, што іх дзеці могуць ненаўмысна нанесці шкоду здароўю невідушчых выхаванцаў. Бацькі ж невідушчых дзяцей таксама заклапочаны, бо баяцца крыўд з боку звычайных малышоў, а таксама таго, што іх бацькам не падабаецца такое сумеснае навучанне і выхаванне.

Спецыялісты цэнтра дапамагаюць і бацькам зразумець, што галоўнае — прыняць сваё дзіця такім, якое яно ёсць. Пры цэнтры дзейнічае “Бацькоўская школа”. Сем’і запрашаюцца да ўдзелу ў грамадскіх мерапрыемствах, святах, пра дзяцей здымаюцца відэаролікі.

 

Урокі талерантнасці

Асабліва востра праблема талерантных адносін да дзяцей з АПФР паўстае ў перыяд школьнага навучання. Часам самі настаўнікі адносяцца да асаблівых дзяцей не так, як належыць, і міжволі фарміруюць такое стаўленне да іх і ў аднакласнікаў. Апытанне выявіла, што больш чым палова педагогаў устаноў адукацыі Слуцкага раёна на момант стварэння інтэграваных класаў была слаба падрыхтаванай да работы ў іх. Настаўнікам не хапала як тэарэтычных ведаў, так і практычных навыкаў узаемадзеяння з асаблівымі дзецьмі. У самым пачатку дыягностыкі толькі 44% педагогаў лічылі, што дзеці з абмежаванымі магчымасцямі павінны расці і развівацца побач са здаровымі равеснікамі, астатнія выказвалі сумненні на гэты конт альбо давалі адмоўны адказ. Той, хто падтрымаў ідэю інтэграцыі, як правіла, выступаў за навучанне ва ўмовах сярэдняй школы дзяцей з парушэннямі зроку, слыху, маўлення, апорна-рухальнага апарату. Выключэннем, па меркаванні большасці, павінны быць дзеці з парушэннем інтэлекту. Варта адзначыць, што самі навучэнцы часцей, чым іх настаўнікі, успрымаюць як норму знаходжанне побач з сабой у адным класе дзяцей з асаблівымі патрэбамі.

Добрыя вынікі па фарміраванні талерантнага стаўлення педагогаў школ да дзяцей з асаблівымі патрэбамі былі атрыманы дзякуючы рабоце па спецыяльных праграмах, падрыхтаваных раённым ЦКРНіР, па прафілактыцы “эмацыянальнага выгарання” настаўнікаў. Веды, атрыманыя на семінарах, трэнінгах, падчас індывідуальнага кансультавання ў цэнтры, педагогі агучваюць на класных гадзінах, праводзяць своеасаблівыя “ўрокі талерантнасці” з навучэнцамі. Школьнікі таксама запрашаюцца на мерапрыемствы, якія праводзяцца ЦКРНіР сумесна з дзецьмі з асаблівымі патрэбамі, — канцэрты, спартландыі, акцыі і г.д. У параўнанні з 2010 годам колькасць навучэнцаў раёна, якія прымаюць удзел у такіх мерапрыемствах, значна павялічылася (калі ў 2010 годзе ўдзельнічалі навучэнцы 9 школ, то ў 2013 — 17-ці).

 

Інклюзіўны форум-тэатр

Сёння Слуцкі раённы ЦКРНіР на абласным і рэспубліканскім узроўні перадае свой вопыт работы па выкарыстанні такога інтэрактыўнага метаду, як форум-тэатр. Гэты метад дапамагае пры вырашэнні супярэчнасцей у сацыяльнай і культурнай сферах — пры нейтралізацыі канфліктаў, парушэннях правоў чалавека, дыскрымінацыі, ушчамленні інтарэсаў пэўных груп і г.д. Ён пацвердзіў сваю эфектыўнасць пры прафілактыцы наркаманіі, залежнасці ад тытуню, СНІДу. А ў апошні час знайшоў прымяненне і ў спецыяльнай адукацыі. Ён дапамагае, у прыватнасці, вырашаць канфліктныя сітуацыі, якія ўзнікаюць у класах інтэграванага навучання і выхавання. За вопыт работы па метадзе форум-тэатра педагогі цэнтра — педагог сацыяльны Іна Іванаўна Лукашэвіч і педагогі-псіхолагі Ала Юр’еўна Капская, Нэлі Міхайлаўна Лебедзь — былі ўзнагароджаны дыпломам І ступені па выніках V Рэспубліканскага конкурсу “Сучасныя тэхналогіі ў спецыяльнай адукацыі”. Сёння педагогі праводзяць майстар-класы, трэнінгі па метадзе форум-тэатра. На выязным абласным бацькоўскім сходзе, які сёлета праходзіў у Салігорску, сістэма спецыяльнай адукацыі была прадстаўлена работай студыі сямейнага выхавання, якую праводзіла Іна Іванаўна Лукашэвіч і дзе быў прэзентаваны форум-тэатр як новая інклюзіўная форма работы.

Удзельнікам такога інклюзіўнага тэатра можа стаць любы дарослы або дзіця, у тым ліку і дзіця з АПФР, у кожнага з іх ёсць магчымасць выказаць тым, хто побач, сваё стаўленне да пэўнай сітуацыі. У аснове драматычнага дзейства — канфлікт, ён закладваецца пры распрацоўцы сцэнарыя. Правобразам тэатральных падзей з’яўляюцца рэальныя сітуацыі, якія адбываюцца ва ўстановах адукацыі ў групах і класах інтэграванага навучання і выхавання, у сем’ях выхаванцаў ЦКРНіР.

Вось адна з сітуацый. Змест дзеі 1: Арына на працягу двух гадоў вучыцца дома, хаця раней вучылася ў інтэграваным класе. Напярэдадні навучальнага года навучанне дома ёй было адменена. Маці Арыны прыходзіць у школу з мэтай зноў уладкаваць дачку ў такі ж клас. Яна выказвае дырэктару сваю просьбу, на якую дырэктар, Нэлі Міхайлаўна, адказала пытаннем: “Вы лічыце, што вашай Арыне будзе ў школе лепш?” Маці: “Мы шмат перажылі за два гады навучання дома, часам прасіла займацца з дачкой чужых людзей…” Дырэктар: “А вы памятаеце, як пакутавала Арына, калі наведвала школу?” Але маці ўпарта настойвае на прыняцці дачкі ва ўстанову.

Змест дзеі 2: Дырэктар звяртаецца да класнага кіраўніка інтэграванага класа: “Вольга Якаўлеўна, у вашым класе зноў будзе вучыцца Арына Іванова, ёй адмянілі надомнае навучанне”. Класны кіраўнік адказвае: “І вы, і я памятаем, як да яе ставіўся клас — пастаянныя насмешкі і абразы ў яе адрас, зрывы ўрокаў з-за яе…” Дырэктар: “Узгадайце ўсе негатыўныя сітуацыі і выпадкі, звязаныя з гэтай дзяўчынкай, і зафіксуйце іх, падключыце адпаведных спецыялістаў, а калі будзе трэба, то і бацькоў вучняў, каб яны выступілі супраць навучання Арыны ў школе”. Класны кіраўнік сыходзіць са сцэны моўчкі.

Дзея ў форум-тэатры заканчваецца на піку канфлікту, які свядома даводзіцца да максімальнай вастрыні. Вырашэння канфлікту ў сцэнарыі няма. На падставе ўбачанага на сцэне ўсім прысутным, у тым ліку “актыўным гледачам” форум-тэатра, трэба знайсці выйсце, вырашыць сітуацыю.

 

“Горад для ўсіх”

“Якія далейшыя перспектывы развіцця праграмы па фарміраванні талерантных адносін да дзяцей з асаблівымі патрэбамі? — адзначае дырэктар Слуцкага раённага ЦКРНіР Інеса Міхайлаўна Панамарова. — Мяркую, што мы пачнём распрацоўваць, а ў далейшым возьмемся за рэалізацыю новай праграмы “Горад для ўсіх”, якая паспрыяе стварэнню талерантнага асяроддзя не толькі ў адукацыйнай прасторы, але і ў мясцовай супольнасці, забяспечыць падтрымку з боку соцыуму, абудзіць памяркоўнасць і добразычлівасць усіх людзей у адносінах да дзяцей з асаблівымі патрэбамі”.

 Надзея Церахава